Over AB2050
In 2018 heeft de Tweede kamer de regering gevraagd om de veranderingen van de bevolking, zowel in omvang als samenstelling, alsmede de daarmee samenhangende consequenties in beeld te brengen.
Het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) is, in navolging hiervan door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), welke namens negen ministeries optrad als trekker, gevraagd dit onderzoek te coördineren. Deze ‘Verkenning Bevolking 2050’ werd vervolgens uitgevoerd in nauwe samenwerking met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In dit onderzoek werden er door het NIDI en het CBS naast de bestaande bevolkingsprognose zeven mogelijke scenario’s van bevolkingsontwikkeling opgezet. Deze gaan ieder uit van een andere ontwikkeling van geboorte, sterfte en internationale migratie. Daarnaast werd er in het tweede deel van de verkenning aandacht besteed aan de potentiële consequenties van deze veranderende demografisch samenstelling voor een aantal beleidsterreinen.
In alle doorgerekende bevolkingsvarianten neemt het aandeel ouderen in de bevolking toe, krimpt het aandeel van de bevolking in de werkzame leeftijden en stijgt het aandeel van de bevolking met een migratieachtergrond.
Deze verkenning liet zien dat het te verwachten is dat de Nederlandse bevolking in 2050 in omvang zal zijn toegenomen, grijzer is en meer etnisch divers zal zijn dan in 2020. In alle doorgerekende bevolkingsvarianten neemt het aandeel ouderen in de bevolking toe, krimpt het aandeel van de bevolking in de werkzame leeftijden en stijgt het aandeel van de bevolking met een migratieachtergrond. De demografische scenario’s laten zien dat de verandering in de bevolkingssamenstelling implicaties heeft voor diverse maatschappelijke domeinen. Mede naar aanleiding van de verschenen studies werd het kabinet opgeroepen om een Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050 in te stellen en om (samen met de planbureaus) een methode te ontwikkelen om periodiek inzicht te kunnen geven in de demografische ontwikkelingen. De Staatscommissie publiceerde in januari 2024 het rapport ‘Gematigde groei’. Hierin stelt zij dat het vormgeven van een gematigde groei essentieel is voor de brede welvaart in Nederland. Om voor iedereen in Nederland wonen, zorg en onderwijs toegankelijk te houden en leefbaarheid te bevorderen is een kwalitatief hoogwaardige economie nodig, evenals politieke keuzes over de gewenste omvang en vormen van migratie.
-
1
Periodieke beschrijvende analyse van de toekomstige demografische ontwikkeling
Het Centraal Bureau voor de Statistiek geeft middels prognoses inzicht in de toekomstige stand en ontwikkeling van de bevolking en de relevantie van de bevolkingsvarianten.
-
2
Achtergrondstudies Bevolking 2050
In het project Achtergrondstudies Bevolking 2050 wordt door het NIDI onderzoek gedaan naar de maatschappelijke gevolgen van de toekomstige demografische ontwikkeling voor uiteenlopende maatschappelijke terreinen, waarbij de mogelijke knelpunten en kansen worden gedetecteerd en aangrijpingspunten voor beleid worden opgeleverd.